Bootstrap یا Tailwind؟ کدام فریمورک UI کاربردی‌تر است؟

در دنیای طراحی وب مدرن، سرعت توسعه و زیبایی رابط کاربری دو عامل کلیدی هستند. توسعه‌دهندگان برای رسیدن به این اهداف، از فریم‌ورک‌های CSS مانند Bootstrap و Tailwind CSS استفاده می‌کنند.
اما سؤال مهم اینجاست:
کدام‌یک از این دو ابزار انتخاب بهتری برای پروژه شماست؟

معرفی Bootstrap

Bootstrap یکی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین فریم‌ورک‌های CSS است که در ابتدا توسط تیم توییتر ساخته شد.
هدف اصلی آن، ایجاد رابط کاربری واکنش‌گرا (Responsive) با استفاده از کامپوننت‌های از پیش طراحی‌شده مانند دکمه‌ها، فرم‌ها، مودال‌ها، و جدول‌هاست.

✳️ مزایا

• مجموعه کامل از کامپوننت‌های آماده
• سازگاری بالا با مرورگرها
• یادگیری آسان
• مناسب برای پروژه‌های سریع یا MVPها

✳️ معایب

• ظاهر نسبتاً تکراری در سایت‌ها
• دشواری در شخصی‌سازی کامل
• حجم بالاتر فایل CSS نسبت به Tailwind

🔷 معرفی Tailwind CSS

Tailwind CSS برخلاف Bootstrap، یک فریم‌ورک utility-first است؛ یعنی به جای کامپوننت‌های آماده، مجموعه‌ای از کلاس‌های کمکی (utility classes) در اختیار شما می‌گذارد که برای هر ویژگی CSS تعریف شده‌اند.

مثلاً به جای استفاده از کلاس .btn-primary مثل Bootstrap، در Tailwind کلاس‌هایی مانند زیر دارید:

<button class="bg-blue-500 hover:bg-blue-600 text-white font-semibold py-2 px-4 rounded">
  دکمه من
</button>

✳️ مزایا

• کنترل کامل روی طراحی
• سبک و سریع
• مناسب برای طراحی‌های سفارشی
• قابل ترکیب با PostCSS و PurgeCSS برای حذف کلاس‌های اضافی

✳️ معایب

• یادگیری اولیه کمی زمان‌بر
• کد HTML ممکن است طولانی‌تر شود
• بدون دانش طراحی، خروجی ممکن است نامرتب شود

⚙️ تفاوت در فلسفه طراحی

💡 مثال مقایسه‌ای

🟦 دکمه در Bootstrap:

<button class="btn btn-primary">دکمه بوت‌استرپ</button>

CSS پشت صحنه:

.btn-primary {
  background-color: #0d6efd;
  border-color: #0d6efd;
  color: #fff;
  padding: .375rem .75rem;
  border-radius: .25rem;
}

🟩 دکمه در Tailwind:

<button class="bg-blue-600 hover:bg-blue-700 text-white py-2 px-4 rounded">
  دکمه تیلویند
</button>

CSS پشت صحنه (کلاس‌های Utility):

.bg-blue-600 { background-color: #2563eb; }
.hover\:bg-blue-700:hover { background-color: #1d4ed8; }
.text-white { color: #fff; }
.py-2 { padding-top: .5rem; padding-bottom: .5rem; }
.px-4 { padding-left: 1rem; padding-right: 1rem; }
.rounded { border-radius: .25rem; }

🔹 در Bootstrap، فقط یک کلاس استفاده می‌شود ولی باید ساختار ظاهری را بپذیرید.
🔹 در Tailwind، طراحی کاملاً دست شماست.

⚡ تفاوت عملکرد (Performance)

📊 نتیجه تست Lighthouse (در پروژه‌های کوچک):

• Bootstrap: Performance ~90
• Tailwind: Performance ~97
  (به‌دلیل حجم کمتر و CSSهای بهینه‌تر)

🔧 مثال عملی — طراحی کارت محصول

🔹 نسخه Bootstrap

<div class="card" style="width: 18rem;">
  <img src="image.jpg" class="card-img-top" alt="product">
  <div class="card-body">
    <h5 class="card-title">کفش اسپرت</h5>
    <p class="card-text">راحت و سبک برای استفاده روزمره</p>
    <a href="#" class="btn btn-primary">خرید</a>
  </div>
</div>

🔹 نسخه Tailwind

<div class="max-w-sm rounded overflow-hidden shadow-lg">
  <img class="w-full" src="image.jpg" alt="product">
  <div class="px-6 py-4">
    <h5 class="font-bold text-xl mb-2">کفش اسپرت</h5>
    <p class="text-gray-700 text-base">راحت و سبک برای استفاده روزمره</p>
    <button class="bg-blue-500 hover:bg-blue-700 text-white py-2 px-4 rounded mt-3">
      خرید
    </button>
  </div>
</div>

نتیجه:
Bootstrap سریع‌تر برای پروژه‌های ساده و تیم‌های بزرگ مفید است،
اما Tailwind انعطاف‌پذیری و بهینه‌سازی بیشتری دارد و برای پروژه‌های مدرن‌تر یا React/Vue/NextJS عالی است.

📈 مقایسه در دنیای واقعی (Real-world Use)

🧭 نتیجه‌گیری

اگر به دنبال یک راه سریع و ساده برای ساخت رابط کاربری هستید (مثل صفحات ادمین، نمونه اولیه یا سایت‌های شرکتی ساده)، Bootstrap گزینه مناسبی است.

اما اگر به دنبال طراحی کاملاً سفارشی، سبک‌تر و با کنترل بالا هستید (به‌ویژه در پروژه‌های React یا Next.js)،
بدون شک Tailwind CSS انتخاب بهتر و آینده‌دارتر است.

✨ جمع‌بندی نهایی

اگر بخواهیم خلاصه کنیم 👇

Bootstrap برای کسانی است که می‌خواهند سریع بسازند.
Tailwind برای کسانی است که می‌خواهند دقیق طراحی کنند.